Sokak köpeklerinin tehlike arz ettiği gerekçesiyle hazırlanan 17 unsurluk “Hayvanları Müdafaa Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” TBMM Genel Konseyi’nde kabul edilerek 30 Temmuz 2024’te maddeleşti. 4 gün sonra 2 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Hayvanseverlerin yanı sıra sanatkarlar ve siyasetçiler de maddeyi tüzel ve etik açıdan eleştirdi.
Yasanın toplumun her kısmında tartışma yarattığı süreçte veteriner doktorlardan sivil toplum kuruluşlarına ve hayvan hakları üzerine çalışan hukukçulara dek pek çok kesim, kanun teklifinin hazırlanması sürecinde kendilerinden fikir alınmadığını, ilettikleri raporların incelenmediğini söyledi. Öte yandan Meclis’te bu kanun teklifini hazırlayan kurulun yanı sıra, hiçbir siyasi partinin milletvekilleri ortasında veteriner doktor olmadığı ortaya çıktı.
CHP lideri Özgür Özel, Habertürk ekranlarında yaptığı açıklamada, kendi partilerinde bir veteriner doktor milletvekili olmadığını söyledi. Edindiği bilgileri aktaran Özel, sokak hayvanları tartışmasının yanı sıra çiftçilik ve hayvancılık ülkemiz için büyük ehemmiyet arz ederken, CHP’nin dışındaki başka partilerde de veteriner tabip olmadığını anlattı:
“Bugünkü CHP kümesinde maalesef, kaidelerin getirdiği bir şey olduğu için veteriner yok, veteriner yok. Vali yok, emekli vali yok. Belirli meslekler olmazsa olmaz. Hayvancılık konuşuyorsunuz, grubunuzda veteriner yok. Daha komiğini söyleyeyim mi? Meclis’te veteriner yok. Türkiye’nin en büyük sorunu. TBMM’de veteriner yok. Ben bizde olmamasına üzülüyordum. Geçen gün dediler ‘Ya Meclis’te de yok’ diye.”
NE OLMUŞTU
‘ÖTANAZİ’ TARTIŞMASI: MUHALEFET KARŞI ÇIKTI, İKTİDAR AYRIŞTI
Yasanın komite görüşmelerinde, ötanazinin yer aldığı 5. hususta değişiklik yapılırken, Bitki Sıhhati, Besin ve Yem Kanununun 9’uncu unsuruna atıf yapıldı. Bu husus de ötanazi şartlarının sıralandığını söyleyen milletvekilleri duruma itiraz etti. Bu süreçte CHP, yasa çıktığı takdirde uygulamayacağını duyurarak bu husustaki yaşatmaya yönelik tavrını ortaya koyarken Meclis’teki görüşmelerde İYİ Parti, Türkiye Personel Partisi, Saadet Partisi, DEM Parti, EMEP, Deva Partisi ve bağımsız milletvekilleri de yasanın uygulanamaz olduğunu pek çok sefer vurguladı. Yasanın muhafazakar kesimde de güzel karşılanmadığı konuşulurken, AKP’li siyasetçiler ortasında da fikir ayrılıklarına yol açtı. Öte yandan birtakım AKP’li milletvekilleri ve sokak köpeklerine yönelik olumsuz telaffuzlarıyla bilinen Yeniden Refah Partisi çekimser kalarak oylamaya katılmadı.
NİĞDE’DE TOPLU MEZARDA MEYYİT KÖPEKLER
Yasanın yürürlüğe girmesinden 4 gün sonra Niğde’den gelen bir haberde, çok sayıda meyyit köpeğin bulunduğu toplu mezar imgeleri yansılara yol açtı. Odatv’ye konuşan Avukat Tuğba Gürsoy “Hayvanlar barınakta öldürülüyor, oradan bu çukurlara getirilerek atılıyor. Barınak pek düzgün görünüyor dışarıdan. Lakin şaibeli kısım şu. Barınakta hayvan yok gerçek düzgün, 20-30 tane hayvan ya var ya yok. Öldürüldüklerine işaret eden bir durum bu” tezinde bulundu. Niğde Belediye Başkanı Emrah Özdem ise “Resmi açıklama yapmadık zira bir kısım bunu şuurlu olarak yapıyorlar, gündeme gelmek istiyorlar. Ben bugün kontağa girerken bile tereddüt ettim. Zira bu türlü ruhsal olarak sorunu olan ya da farklı hedefleri olan insanların gündem olmasını istemiyoruz. Niğde Belediyesi olarak bölgenin en düzgün rehabilitasyon merkezine sahibiz. Daha yeni çok büyük bir ameliyathane yaptırdık, danışmanlık alıyoruz, sahiplendiriyoruz. Lakin farklı emellerle bu işleri yapanları kınıyoruz” açıklamasında bulunmuştu.
ANKARA ALTINDAĞ’DA BİR TOPLU MEZAR DAHA
Niğde’nin akabinde 2 gün sonra Ankara Altındağ’dan gelen imajlarda ise hayvanseverler, baktıkları köpekleri de tespit ettikleri bir toplu mezar daha bulunduğunu söyledi. Bölgeye giden gönüllüler, gördükleri hayvanların içinde pek çok “yasaklı ırk” olarak tanımlanan köpekler olduğunu ve ötanazi ile öldürülmediklerini, çok sayıda hayvanın vücut bütünlüğünün bozuk halde olduğunu ileri sürdü. Altındağ Belediyesi’nden yapılan açıklamada ise “Bu mezarlık, gün içerisinde Altındağ sonlarındaki mahallelerimizde doğal mevti gerçekleşen ve/veya trafik kazalarına ya da enfeksiyona bağlı sebeplerle ölen sokak hayvanlarının gömüldüğü bir alandır” denildi.
CHP’DEN AYM’YE BAŞVURU
CHP, ise 15 Ağustos 2024 günü Anayasa Mahkemesi(AYM)’ne verdiği dilekçe ile yasanın yürütmesinin durdurulması için başvurdu. CHP Küme Başkanvekili Gökhan Günaydın, “Konunun hassaslığını ve ortaya çıkan hepimizin vicdanını yaralayan sokak köpeği katliamlarını görmek ve buna karşı süratle hazırlıklarımızı tamamlamak durumundaydık” diyerek 182 sayfalık dilekçe sundu.