Dizginlenemeyen fiyat artışları Türkiye’yi borçlu ömür kıskacına soktu. Her geçen gün gelirinin sarfiyatını karşılama oranı daha da düşen dar ve sabit gelirli vatandaşlar kredi kartları olmadan hayatını sürdüremez hale geldi. O denli ki kartlı harcamaların toplam hacmi yılın birinci 8 ayında 12.8 trilyon liraya ulaştı.
KİŞİ BAŞI 4 KREDİ KARTI
Merkez Bankası’nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yer alan “Kartlı Harcama Tercihlerinde Son Periyot Eğilimler” başlıklı tahlilinde paylaşılan datalara nazaran, 2015 yılından bugüne kredi kartıyla yapılan harcamalar gerçek bazda 2 katına çıktı. TCMB’nin tahlilinde yüksek enflasyon ortamının kartlı harcamaların doruğa tırmanmasında tesirli olduğu vurgulandı. Türkiye’de yaklaşık 28 milyon faal kredi kartı kullanıcısı, 125 milyon kredi kartı, 191 milyon banka kartı bulunurken kartlı harcamaların toplam hacminin de 12.8 trilyon liraya ulaştığı belirtildi. Datalara nazaran kredi kartı kullanan her bir kişi cüzdanında 4 kredi kartı taşıyor. Tahlilde tespit edildiği üzere yıllara nazaran artış gösteren kartlı harcamalar, vatandaş için adeta can simidine dönüşmüş durumda. Harcama kümelerine bakıldığında kredi kartı en çok temel muhtaçlıklar için yapılan harcamalarda kullanılıyor. Bankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) Ağustos 2024 datalarına nazaran, kredi kartı ile ödeme en çok market ve alışveriş merkezleri (AVM), yemek ile çeşitli besin harcamalarında öne çıkıyor. Yalnızca ağustos ayında market ve AVM’lerde 205.5 milyar liralık, çeşitli besinde 79 milyar liralık, yemek için ise 64.2 milyar liralık ödeme kredi kartı ile yapıldı. Market ve AVM’lerde süreç başı harcama fiyatı yaklaşık 646 lira, yemek harcamalarında süreç başı ödeme fiyatı yaklaşık 486 lira, çeşitli besinde ise bu fiyat 784 lira oldu.
Nakit taşıma maliyeti arttı, kartlar öne çıktı
Merkez Bankası’nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yer alan “Kartlı Harcama Tercihlerinde Son Periyot Eğilimler” tahlilinden ‘yüksek enflasyon’ itirafı geldi. “Dijital kanalların yaygınlaşması ve yüksek enflasyonla birlikte nakit taşıma maliyetinin artması banka ve ferdi kredi kartlarının kullanımını artırıyor” denilen tahlilde “Kartların nakit avans ve vadeli ödeme imkanları ile tüketicilere borçlanma imkanı sunması da bu gelişime katkı sunuyor. Son yıllarda görülen yüksek enflasyonun da tesiri ile kartlı harcama bakiyesi nominal ve gerçek bazda bariz bir biçimde yükseliyor” tabirleri kullanıldı.