Emtia piyasası, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu yıl iki kere faiz artırımına gidebileceğine yönelik beklentilerin güçlenmesi ve Çin iktisadına ait devam eden telaşların tesiriyle geçen hafta negatif seyretti.
Geçen hafta ABD Kongresi’nde sunum yapan Fed Başkanı Jerome Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) genel olarak faiz oranlarını bu yıl yine ve tahminen 2 kere daha artırmanın uygun olacağı görüşünde olduğunu söyledi.
Powell’ın açıklamalarının akabinde ABD’de enflasyonla çaba kapsamında uygulanan “şahin” siyasetlerin beklenenden uzun sürebileceği tasasının piyasalardaki fiyatlamaları zorlaştırdığı görüldü.
Sıkılaşma siyasetinde çok yol kat ettiklerini belirten Powell, son toplantıda faiz oranlarını sabit tutmalarının nedeninin “karar vermek için kendilerine daha fazla vakit tanımak” olduğunu bildirdi.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman da enflasyonun hala kabul edilemeyecek kadar yüksek olduğunun altını çizerek, gereğince kısıtlayıcı düzeye ulaşmak ve enflasyonu denetim altına almak için daha fazla siyaset faizi artışı gerekeceğini lisana getirdi.
Söz konusu gelişmelerin akabinde, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek ay siyaset faizini yüzde 74 ihtimalle 25 baz puan artıracağı öngörülürken, yıl sonuna kadar bankanın siyaset faizini yüzde 5,50-5,75 düzeyine çıkarabileceği ihtimali de güç kazandı.
Çin iktisadına ait tasalar günden güne güçlenirken, emtia fiyatları da bu durumdan etkilenmeye devam ediyor. Çin bankalarının faiz indirimlerini kâfi bulmadığına dair haberlerle emtia piyasası etkilendi.
Çin Merkez Bankası (PBoC), en son 1 yıllık kredi faiz oranını (LPR) yüzde 3,65’ten yüzde 3,55’e, 5 yıllık kredi faiz oranını ise yüzde 4,30’dan yüzde 4,20’ye indirdi.
Geçen hafta altın yüzde 1,9, gümüş yüzde 7,3, platin yüzde 6,5, paladyum yüzde 8,9 kıymet kaybetti.
Paladyum, 1.273,73 dolarla Mayıs 2019’dan bu yana en düşük seviyeyi test etti.
Altın, bilhassa Fed ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) daha fazla faiz artışı yapılabileceğine dair iletileri ve inançlı varlık talebinin azalmasıyla düşüşünü sürdürdü.
Değerli metal, ABD’de yaşanan bankacılık krizinin yayılacağına dair telaşların hafiflemesi ve ABD ile Çin ortasında alakaların yumuşadığına dair işaretlerle son haftalarda inançlı liman dayanağının bir kısmını kaybetti.
Analistler, faizler yüksek kalmaya devam etse dahi ABD’de mümkün bir resesyon ve artan jeopolitik tansiyonların, altında bir ralliyi tetikleme ihtimalinin de bulunduğunu belirtti.
Avro Bölgesi’nde inşaat üretimindeki düşüş de gümüşe ait talep kaygılarını tetikledi.
Paladyumda bir evvelki hafta görülen olumlu seyir geçen hafta bilakis döndü.
Bir evvelki hafta Rusya’nın Londra Metal Borsası tarafından yasaklara maruz kalacağı telaşları, kısa vadeli arz kaygıları ve Güney Afrika’daki tedarik zahmetleriyle paladyumda toparlanma görülse de geçen hafta global otomotiv dalına ait kaygıların hala devam etmesiyle sert düşüşler görüldü.
Analistler, elektrikli araçlara artan talebinde paladyum piyasasını olumsuz etkilediğini söyledi.
Baz metallerde de sert satışların yaşandığı bir hafta geride kaldı.
Haftayı bakır yüzde 1,9, alüminyum yüzde 4,1, nikel yüzde 7,9, çinko yüzde 4,4 azalışla kapatırken, kurşun yüzde 1 artış kaydetti.
Analistler, nikelde Endonezya’dan kaynaklı ağır bir arz olduğunu kaydetti.
Brent petrol yüzde 2,5 kıymet kaybederken, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gaz ise yüzde 3,7 arttı.
İran’ın ham petrol ihracatı ve petrol üretimi ABD yaptırımlarına karşın 2023’te rekor düzeye çıktı. Rusya ise bu ay deniz yoluyla taşınan dizel ve gaz yağı ihracatını artırmaya hazırlanıyor. Talebin düşeceği ve arzın artacağına ait beklentiler petrol fiyatlarının aşağı taraflı hareketini destekliyor.
– Tarım emtiasındaki sert düşüşlere rağmen buğdayda ralli yaşandı
Chicago Ticaret Borsası’nda süreç gören buğday yüzde 6 paha kazanırken, mısır yüzde 1,6, soya fasulyesi yüzde 2,9, pirinç yüzde 0,5 bedel kaybetti.
Intercontinental Exchange’de (ICE) pamuk yüzde 1,8, kahve yüzde 9,1, şeker yüzde 6,5, kakao yüzde 0,8 azalış kaydetti.
Hava şartlarının kurak olacağı ve üretimi sekteye uğratacağı telaşları, Hindistan’ın buğday üretiminin hükümetin iddiasından yüzde 10 daha düşük olduğuna ve Rusya’nın tahıl koridoru muahedesinden çekilebileceğine yönelik haberler, buğday fiyatlarında yükselişe neden oldu.
Buğday haftanın birinci süreç gününde de Rusya’da Yevgeniy Prigojin’in kurucusu olduğu Wagner kümesinin Rus idaresine isyanının akabinde artan jeopolitik risklerle yüzde 1,8 artışla 7,6025 dolara kadar yükseldi
Hindistan’ın Endonezya, Gambiya ve Senegal’e kırık pirinç yasağını kaldırabileceğine dair haberler pirinçte arza yönelik telaşları azalttı.
Brezilya’da hava şartlarının güzelleşmesi ve bunun üretimi artıracağına yönelik beklentilerle de kahve fiyatları düştü.
Fildişi Kıyısı’nda hava durumunun olağana dönmesiyle çiftçilerin kakao çekirdeklerini limanlara ulaştırabilmesi kakao fiyatları üzerinde baskı oluşturuyor.
Brezilya Şeker Kamışı Sanayisi Birliği’nin (UNICA) mayıs ayında yıllık bazda Brezilya’nın şeker üretiminin arttığını bildirmesi ve Çin’den gelen zayıf taleple şeker fiyatları düştü.
Petrol fiyatlarının düşük kalması ve üretim fazlası tasaları de şeker fiyatlarında bedel kaybına neden oldu.